Tips voor online lesgeven nu scholen gesloten zijn (ik doe dat nu 7 weken)

In Nederland is het inmiddels ook zo ver gekomen; de scholen zijn gesloten. Zelf geef ik sinds begin 3 februari online les. Eind januari werden de maatregelen strenger en werden de scholen in het hele land gesloten. Als snel kreeg ik bericht dat we op mijn school online zouden gaan lesgeven. Nu ik ruim anderhalve maand ervaring heb met het online lesgeven deel ik graag mijn tips met jullie, de leerkrachten in Nederland die daar nu aan gaan beginnen.

Lees mijn andere blog over mijn ervaringen met online lesgeven.

Tips voor online lesgeven

In dit artikel zal ik tips delen zodat jij, of jouw school, niet dezelfde fouten maakten als ik. Ik deel mijn successen en zal ook wat goede sites delen die je wellicht kunnen helpen bij het plannen en voorbereiden.

Help, waar begin ik?

Je moet plotseling online lesgeven, dat is spannend en nieuw. Hoe pak je dat nou aan? Er is geen vastomlijnd plan en veel zal gebaseerd worden op wat je school al gebruikt en wat de mogelijkheden zijn.

Op mijn school maakten we al gebruik van Seesaw en dat zetten we in als online learning tool. Leerkrachten en leerlingen zijn daar, in meerdere of mindere mate, al bekend mee.

Hoe houd ik contact met mijn leerlingen?

Er zijn verschillende manieren waarop je contact kunt houden met je leerlingen. In de huidige situatie is het heel belangrijk dat je leerlingen jou en elkaar nog kunnen zien. Hun leven staat op hun kop, vanuit het niets kunnen ze ineens niet meer naar school toe en niet meer met vriendjes spelen. Face-to-face tijd is belangrijk en dat kan op meerdere manieren.

Zoom

Het platform dat mijn school gebruikt heet zoom. Zoom is een programma voor video conferencing en ik vind het echt een heel fijn programma. Op een afgesproken tijd komen mijn leerlingen naar de les; ze loggen in via hun computer of iPad en zorgen er voor dat hun camera en microfoon aanstaan.

Zoom is nu, zover ik weet, ook gratis te gebruiken.

Het fijne aan zoom is dat ik mijn beeldscherm met mijn leerlingen kan delen. Ik kan dus luisterboeken afspelen, een Powerpoint laten zien, YouTube-filmpjes bekijken of op een whiteboard schrijven. Alles wat ik op mijn beeldscherm kan doen kan ik laten zien aan mijn leerlingen.

Als host van de meeting kan ik breakout rooms maken. Dit kan ik handmatig doen of willekeurig laten doen. Heel handig voor wanneer ik leerlingen in een klein groepje iets wil laten voorbereiden of overleggen. Als leerkracht kun je van de ene kamer naar de andere kamer ‘springen’ waardoor je je leerlingen kunt helpen en er voor kunt zorgen dat ze met hun taak bezig blijven.

In Zoom kun je ook polls maken, waarmee ik een pre-assessment kan doen of mijn leerlingen formatief kan toetsen. Er is ook een chat-functie met diverse opties én er is een functie waarmee deelnemers hun hand kunnen opsteken. Handig, want een opgestoken hand verschijnt als een pop-up, en dat is makkelijker te zien dan een fysieke hand, zeker wanneer je 20 tot 30 leerlingen hebt.

Hoe vaak zie ik mijn leerlingen tijdens het online lesgeven?

In de afgelopen weken is dit een paar keer veranderd. Het was allemaal zo nieuw en als school moesten we veel aanpassen op verzoek van leerlingen, ouders en leerkrachten. De afgelopen 2 weken en deze week zijn er geen veranderingen geweest en dat is érg fijn.

Ik zie mijn leerlingen 4 keer per week via Zoom. Op maandag en woensdag geef ik de hele klas les. Op dinsdag en donderdag zie ik kleine groepen. Op maandag herhaal ik een doel dat we eerder in het jaar al behandeld hebben (we mogen geen nieuwe materiaal aanbieden), ik laat zien hoe ik dat doe, dan splits ik de klas op in drie groepen en oefenen we het. De kleine groepen zijn zo goed als mogelijk op niveau en op de dagen dat ik hen zie lees ik met hen en oefen ik het begrijpend lezen. We bespreken het schrijven dat de kinderen gedaan hebben en geven elkaar daar feedback op. Dit laat ik allemaal zien door mijn beeldscherm met hen te delen.

Hoe geef ik online les? Hoe ziet een les eruit?

Dit hangt natuurlijk af van je doelgroep, van wat je school besluit en je curriculum. Zelf geef ik op een tweetalige school les waar ik voor een grade 2 (groep 4) sta en ik maak maar een klein deel van het geheel uit. De kinderen zien mij net zo vaak als dat ze de leerkracht Chinees zien. Daarnaast hebben ze ook Zoom lessen met de rekenleerkracht. De rekenlessen zijn steeds voor de hele groep.

Hoe lang duren de lessen die ik online geef?

De lessen die ik aan de hele groep geef duren ongeveer 40 minuten. Voor de lessen die ik aan de kleinere groepen geef heb ik zo’n 30 minuten de tijd. Meestal ben ik eerder online, of blijf ik langer online aan het eind van de les, zodat de kinderen met elkaar en met mijn kunnen kletsen en hun verhaal kwijt kunnen. Ze laten dan de boeken zien die ze hebben gelezen, vertellen dat hun moeder hun haar heeft geknipt of ze geven me een tour door hun huis.

Hoe geef ik online les?

Wat ik van de periode dat ik in Nederland studeerde en werkte kan herinneren is dat er met methodes gewerkt wordt. Ik vermoed dat dat op veel scholen nog altijd zo is.
Op mijn school gebruiken we geen methodes en ik geef dan ook geen les uit boeken. Voor de meeste lessen die ik nu geef maak ik een Powerpoint-presentatie met veel afbeeldingen en visuele ondersteuning.

Start je les met een agenda. Je leerlingen weten dan wat ze kunnen verwachten. Wil je ze nog beter voorbereiden, deel je agenda dan een dag voor je les met ze. Op deze manier weten ze wat er gaat gebeuren.
Na de agenda bespreek ik de doelen van de les met mijn leerlingen. Daarna laat ik zie hoe je een bepaalde leesstrategie gebruikt, vaak met behulp van een verhaal waar we naar hebben geluisterd. Ter ondersteuning gebruik ik dan een anchor chart voor de leerlingen. Nadat ik het heb voorgedaan verdeel ik de leerlingen over de breakout rooms en oefenen ze dit in kleine groepjes met het verhaal. Na een bepaalde tijd komen we bij elkaar terug en krijgen enkele leerlingen de kans om te vertellen wat zij in hun groep hebben besproken.
Aan het eind van elke les die ik aan de hele groep geef laat ik zien wat ik van ze verwacht voor de zelfstandige verwerking. Nadat ik dit men hen heb besproken sluit ik de les af. De kinderen mogen dan gaan als ze geen vragen hebben. Wie vragen heeft of wilt blijven kletsen blijft nog even ‘hangen’.

Online platform voor zelfstandige verwerking, muziek, gym en overzicht

Zoals ik aan het begin van dit artikel al noemde gebruik ik Seesaw op mijn school. Dit is een app waarop leerlingen hun werk kunnen uploaden na een les. Als leerkracht kun jij er ook je lessen op plaatsen, ideaal dus! Even in het kort over Seesaw;

• Leerlingen hebben een eigen account
• Leerkrachten ontwerpen activiteiten voor leerlingen (hele klas, kleine groepen)
• Voeg je PowerPoint als PDF aan je activiteit toe zodat leerlingen het terug kunnen kijken (je kunt er ook een screen recording met audio van maken)
• Voeg werkbladen of graphic organizers toe waarop leerlingen hun werk maken
• Leerlingen kunnen foto’s en video’s uploaden, audio opnemen, schrijven op hun werk
• Leerkrachten kunnen geschreven en gesproken feedback geven op werk
• Ouders kunnen het werk én de feedback zien
• Alleen de leerling en ouders kunnen het werk zien of je kunt leerlingen elkaars werk laten zien (niet aan te raden in deze situatie)

Zelf deel ik lessen en activiteiten via Seesaw (niet dagelijks), maar ook onze vakleerkrachten delen activiteiten via deze app.

Gratis resources & handige apps voor online lesgeven

De afgelopen weken zijn heel veel bedrijven die materialen en apps voor het onderwijs hebben hun diensten gratis gaan aanbieden. Dit is echt geweldig en gaat heel veel leerkrachten ontzettend helpen. Ik weet niet welke nuttig zullen zijn in Nederland (veel zijn Engelstalig), maar je zult er ongetwijfeld een paar kunnen gebruiken.

De meeste van deze apps gebruik ik zelf. Ik weet niet de exacte voorwaarden van elk programma, kijk hier zelf goed naar voor je je aanmeldt.

Mis je een app of programma in deze lijst, laat het achter in een comment en ik voeg hem toe!

Engelstalig besturingssysteem, zonder ‘inhoud’ – Creator Apps

FlipGrid – voor communiceren en samenwerken

Padlet – voor communiceren en samenwerken

Quizizz – Engelstalige website voor het maken van quizes voor leerlingen

Quizlet – voor het maken van flashcards om woordenschat mee te oefenen, met verschillende soorten activiteiten

Apps / programma’s om lessen mee te maken

Explain Everything – website waarmee je videos voor je lesson kunt maken, met whiteboards en meer. Gratis voor gesloten scholen.

Screencastify – voor als je je lessen wilt opnemen (gratis), neem contact met ze op voor meer informatie.

Engelstalig apps & informatie

Brainpop – heel veel informatieve video’s over allerlei onderwerpen. Op de hompage kun je een gratis account aanvragen voor je school.

EdPuzzle – laat leerlingen video’s bekijken en stel daar naderhand vragen over.

Boeken

VOOKS – Engelstalige, geanimeerde boeken, gratis voor leerkrachten en 50% korting voor ouders

EPIC – Engelstalige boeken, gratis voor leerkrachten en leerlingen. Nadat je je als leerkracht registreert kun je een uitnodiging naar ouders sturen

Luisterbibliotheek – De luisterbibliotheek heeft boeken gratis beschikbaar gesteld

BookCreator – Maak je eigen boeken of samen met een klasgenoot. Zie bieden ook een deel van hun diensten gratis aan.

TIPS

Om af te sluiten nog een paar tips

• Voer als leidinggevende zo weinig mogelijk veranderingen door wanneer je bent begonnen met online lesgeven. De eerste weken werd er bij ons steeds wat aangepast, dat was nog vervelender dan het online moeten lesgeven en binnen zitten.
• Houd het simpel. Er is zo veel gaande voor zowel jezelf als leerkracht als voor je leerlingen. Houd het overzichtelijk.
• Bied lessen ‘asynchroon‘ aan. Op deze manier kan iedereen het werk op zijn eigen tempo doen.
• Wees héél duidelijk in je instructies en geef aan hoe lang je leerlingen er zouden over moeten doen om een activiteit af te ronden.
• Geef niet te veel werk! Wij gaven in het begin te veel taken. Het was niet bij te houden voor leerkrachten en leerlingen. Ga er vanuit dat het voor leerlingen een keer zo lang duurt om een taak af te maken dan normaal.
• Geef je leerlingen tijd om met elkaar en met jou te praten over dingen die niet over het lesmateriaal gaan.
• Er zijn heel veel materialen beschikbaar. Beperk je tot een paar, bij voorkeur die waar je al bekend mee bent, en leer die gewoon heel goed te gebruiken.
• Wees duidelijk in de doelen van de lessen (voor jezelf en je leerlingen).
• Ga er vanuit dat je alleen maar formatief kunt beoordelen (assessen) en niet summatief.
• Neem je pauze waarbij je niet aan je computer werkt.
• Maak lessen hands on zodat leerlingen niet continue achter een scherm zitten.

Vragen, tips, andere resources?

Heb jij vragen, tips of andere materialen die andere leerkrachten zouden kunnen helpen? Deel ze dan hier in de comments of op Twitter. Gebruik dan de hashtag #onlinelesgeven en / of #digitaallesgeven.