De afgelopen jaren heb ik er regelmatig over nagedacht: ga ik bewust op reis? En als dat zo is, hoe bewust ben ik mezelf dan van wat voor invloed mijn reizen hebben op de wereld? Na mijn reis door Japan en na het zien van wat foto’s besloot ik er een blog over te schrijven en mijn gedachten te delen.
Inspiratie
De inspiratie voor deze blog kwam nadat ik vol verbazing over de Tsukiji Vismarkt in Japan liep. Een paar weken daarvoor was in Seoul op de Noryangjin Vismarkt en de enorme hoeveelheden vis die ik op deze markten zag schokten me én zetten me aan het nadenken. Maar niet alleen die markten hebben me aan het denken gezet. Vorig jaar tijdens mijn reis naar Binnen-Mongolië verbaasde ik me over de grote hoeveelheden afval die ik midden in de woestijn zag en begreep (en begrijp) ik oprecht niet hoe mensen zo veel rotzooi achter kunnen laten.
Toen een bekende van me mij een foto van al het vuil bij de Tiger Leaping Gorge liet zien besloot ik dat ik er over wilde schrijven en mijn gedachten wilde delen.
Bewust op reis
Wat is het eigenlijk, bewust op reis gaan? Wat houdt het in, wie doet het en waarom doe je het? Of waarom zou je het doen?
Online vond ik als eerste ‘Bewust op Reis’, wat ik er van zag is dit nogal gedateerd (2010) en ik kon niet goed achterhalen of het logo nog altijd gebruikt wordt. Het is (of was) een overkoepelende organisatie die gebruik maakt(e) van duurzame en erkende keurmerken binnen de toeristen- en recreatiebranche. Men lette op energie- en waterverbruik, op de hoeveelheid afval die werd geproduceerd en op de belasting van natuur en milieu.
Prima dat er zoiets is, maar ik denk dat dit niet zo zeer van toepassing is op mij en op jullie, de lezers van mijn blog. Voor mijzelf zal het meer gaan om de grootte van de voetafdruk die ik achterlaat en hoe ik met mijn omgeving omga wanneer ik op reis ben.
Foto’s, voetafdrukken & tijd
Wie kent hem niet, deze quote. Ongetwijfeld minstens een miljoen keer gepind op Pinterest, en een cliché, maar hé, wél waar! Op reis probeer ik dit ook te doen. Ik laat nooit afval achter, reis zo veel mogelijk met het openbaar vervoer en doe geen dingen die slecht zijn voor dieren.
Afval
Mijn ouders leerden me van kleins af aan al om niets op straat te gooien. Afval deed je in je tas of in je broekzak en gooide je thuis in de afvalbak als je die onderweg niet tegenkwam. Voor mij een heel logisch iets dus en ik doe het dan ook altijd. Het is een kleine moeite.
Hoe anders is dat voor veel anderen? Vooral hier in China zie ik het veel. Veel mensen gooien hun afval op straat, maar ook op reis laten ze het zonder problemen slingeren. Hoeveel flesjes en blikjes ik wel niet gezien heb toen ik in de Gobi Woestijn was, onbegrijpelijk! Voor mij onbegrijpelijk, voor hen iets dat ‘normaal’ is, in het onderwijs wordt er weinig aandacht aan besteedt en ook binnen het gezin vaak niet.
Openbaar Vervoer
Wanneer een reis ver is en het eigenlijk echt niet anders kan pak ik het vliegtuig, wanneer ik met het openbaar vervoer kan, doe ik dat. Met het openbaar vervoer naar Nederland kan gewoon niet (oké, technisch gezien kan het wel, maar je snapt m’n punt), dan moet ik wel vliegen. Soms vlieg ik wanneer het goedkoper is dan met de trein te gaan, óf wanneer het heel veel sneller is. En dat laatste is vaak het geval, zeker hier in China. Gelukkig ga ik binnen China niet heel vaak ver weg, dat scheelt.
Reizen met het openbaar vervoer is niet alleen beter voor het milieu, het is voor mij ook onderdeel van het reizen, de reis of het op vakantie zijn, hoe je het wilt noemen. Wanneer ik met het openbaar vervoer reis maak ik meer contact met mensen, ervaar ik meer ‘het leven’ dan wanneer ik zou vliegen.
Dieren
Ooit, toen ik jong en naïef was, maakte ik in Thailand een tocht op een olifant en zwom ik met deze imposante dieren. Zo’n 10 jaar geleden was er geen ophef over en ‘deed iedereen het’ en ja, ik dus ook. Wanneer ik had geweten wat ik nu weet, dan had ik dat ritje niet gemaakt. Het is gewoon hartstikke slecht voor een olifant zijn rug (lees hier meer).
In Japan zocht ik op mijn laatste dag in Tokio de Tsujiki Vismarkt en genoot ik van de lekkerste sashimi die ik ooit at. De vis was zó vers, ze smolt gewoon op mijn tong. Na dit bijzondere ontbijt liep ik over de levendige markt en voelde me enigszins schuldig. De hoeveelheden vis die ik daar zag, dat was écht onvoorstelbaar! Zo. Veel. Vis.
En nu weet ik wel dat de toeristen slechts een klein deel van deze vis eten, maar we dragen wel bij aan het feit dat al deze beesten uit de oceanen gehaald worden. De tonijnen die ik zag waren enorm, het heeft jaren geduurd voor die zo groot waren, die krijg je niet zomaar terug.
Enerzijds voelde ik me egoïstisch: is dit waar ik aan bijdraag door op reis te gaan? Aan de andere kant zal het een druppel op een gloeiende plaat zijn wanneer ik stop met het eten van dieren maar als iedereen zo denk verandert er niets natuurlijk.
Massatoerisme
Dat meer mensen de kans hebben op reis te gaan is in veel opzichten een goede ontwikkeling. Veel landen en mensen zullen profiteren van een groeiende economie, toerisme levert vaak banen op en dat is positief. Aan de andere kant vraag ik me af wat het effect van al deze reizen is op het milieu, de omgeving, gebouwen en kunstwerken. Iedereen kent het verhaal van de jongen die zijn naam in een Egyptische tempel kerfde. Het meest recentelijke voorval is het ongeluk waarbij een Taiwanees een gat sloeg in een schilderij. En de aardbeving onlangs in Maleisië, veroorzaakt door naakte toeristen / reizigers op de top van een berg? Gaan deze gebeurtenissen effect hebben voor toekomstige reizigers? En zo ja, welke?
Wat kun je zelf doen / wat doe ik?
Vuilniszak meenemen.
Neem een klein tasje mee voor afval. Zeker wanneer je de natuur in gaat en je geen afval wilt achterlaten. Zoals ik al eerder schreef doe ik dit, ik bewaar mijn afval tot ik het op een geschikte plek weg kan gooien.
Blijf dicht bij huis.
Hier zou ik zeker in kunnen verbeteren. Er zijn zo veel plekken in China die ik nog zou willen zien, dat is allemaal relatief dicht bij huis. Relatief, want mijn vlucht naar Seoul was korter dan dat een treinreis naar het zuiden van China zou zijn.
Het klopt wel; je hoeft écht niet altijd ver weg om mooie plekken te zien.
Koop geen illegale producten.
Koraal neem ik niet mee als souvenir en ik breng ook geen ‘mooi’ beeld van ivoor mee naar huis als een herinnering aan mijn reis. Wat ik wel doe is het sporadisch kopen van namaakproducten zoals schoenen en zo nu en dan een illegale kopie van een DVD. Ik zou het niet moeten doen, maar het is soms zo verleidelijk en het scheelt veel geld.
Neem je eigen fles voor water mee.
In het dagelijkse leven doe ik dat, het flesje dat ik heb gaat overal mee naar toe en vul ik als het leeg is. Hier in China, maar ook in veel andere landen, kun je het kraanwater niet drinken. Nou bieden kantoren en ook mijn universiteit gratis drinkwater aan, maar dat vind je natuurlijk niet overal. Op reis heb je dat niet altijd.
Er zijn flessen met filters, zoals bijvoorbeeld Bobble, of je kunt een steripen meenemen, maar die dingen zijn nogal duur! Je betaalt er al gauw minstens €70,00 voor. Is er iemand die één van deze twee heeft? Ben wel benieuwd naar ervaringen.
Eet lokaal.
Die hamburger of dat bord pasta zijn misschien lekker, maar weetje hoeveel kilometers die hebben afgelegd voor ze in dat kleine dorpje in Vietnam aankwamen? Probeer het te vermijden, want het vervoeren van deze producten heeft ook effect op de wereld. Eet daarom lokaal! Zoek een avondmarkt op of ga toch dat ene restaurantje binnen waar je eerder nog over twijfelde.
Dat laatste doe ik zelf zo veel mogelijk. Lokaal eten hoort voor mij bij reizen. Ik leer de eetgewoontes en de cultuur beter kennen wanneer ik lokaal eet. Ook hier betekent het niet dat ik dat 100% doe. Sterker, zelfs thuis eet ik regelmatig geïmporteerde producten. Jee, dit artikel is wel een eye opener!
Neem geen plastic tasjes aan.
Plastic tasjes zijn echt mijn allergrootste ergernis. Al jarenlang weiger ik ze zo veel mogelijk. In Nederland stopte ik, tijdens het winkelen bijvoorbeeld, al mijn gekochte kleding in één tas. Om de simpele reden dat ik niet zo veel loze plastic tasjes wilde.
Hier in China zijn ze er ook dol op, maar als het kan probeer ik ze te vermijden. Krijg ik ze wel, dan hergebruik ik ze door er bijvoorbeeld groenafval (dat wordt hier dan weer niet gescheiden) in te doen.
Ga jij bewust op reis?
Laat me weten hoe en of jij hier mee bezig bent. Ik ben er heel benieuwd naar, want zijn we ons bewust wat onze drang om te reizen voor invloed op de wereld heeft? Wat doe jij om ‘groener’ te reizen, of doe je helemaal niets?
Ik reis niet zoveel zoals je weet 😉
Maar ik ben wel heel bewust, alle tips die je gaf, pas ik toe in het dagelijks leven. Net als jij ben ik ook allergisch voor plastic tasjes.
Wat een mooi onderwerp! Echt super goed dat je daar aandacht aan besteedt! Ik dacht altijd dat het vooral de lokale bewoners zijn die zoveel afval op straat gooien (hoe vaak ik in de bus wel niet gewoon iemand een blikje cola naar buiten heb zien gooien…), maar ik denk inmiddels dat er naast al dat lokale afval ook een heleboel toeristen/reizigers niet zo bewust zijn van wat ze eigenlijk doen. Zelf vind ik wel dat ik redelijk bewust reis (behalve dus al die vliegreizen die nodig zijn om ergens te komen). Ik ben vegetariër dus aan het vlees en vis vangen en dierenleed draag ik sowieso al niet bij. Ik maak nooit gebruik van dieren als vervoermiddel (behalve een enkele keer een paard) of om iets spectaculairs zoals olifantenrijden te doen, ik zal never nooit met een helicopter boven de Grand Canyon of waar dan ook hangen en afval op straat gooien vind ik sowieso al echt niet kunnen. Ook kies ik altijd bewust mijn hotel/hostel. Ik blijf zo ver mogelijk weg van grote hotelketens, waar de eigenaar al zoveel geld heeft. Ik kies altijd kleine boerderijtjes of hotelletjes waar men bijvoorbeeld zelf eten verbouwd of gewoon niet zoveel uitstoot. En waar het geld dus gaat naar de personen die het nodig hebben, en niet om er nog rijker van te worden. Ik kan nog wel wat minderen met de plastic tasjs, wat soms best lastig is hier want echt álles wordt in een plastic tasje gedaan. Nu moet ik er wel bij zeggen dat we die tasjes altijd hergebruiken voor in de prullenbakken.
Dankjewel voor je uitgebreide en eerlijke reactie! Vooral de (verwachtte) reactie uitblijven en ik vermoed dat dat wellicht komt doordat mensen niet eerlijk zouden durven reageren.
Zo te lezen ben je goed bezig! Plastic tasjes is hier net zo, krijg ze veel, maar we hergebruiken ze vervolgens.
Vegetariër was ik ooit ook, maar nu inmiddels al een paar jaar niet meer. In China is het best lastig en zeker waar ik eerst woonde was het bijna niet te doen. Inmiddels eet ik het nog wel af en toe, maar meestal neem ik de vegetarische optie als die er is. Thuis eten we hooguit 2x per week vlees / vis.
Wat een goed artikel. Fijn dat er nog mensen zijn die er wel aan denken. Ik reis bewust. Tenminste, ik reis zoals ik leef. Ik leef ook bewust. Ik eet vrijwel alleen maar biologisch vlees en/of vegetarisch, probeer zoveel mogelijk de fiets te pakken en gooi nooit iets op straat. Ook op reis dus niet. Ik bewaar mijn afval altijd in een plastic zakje en gooi deze vervolgens in een vuilnisbak die ergens staat. Het valt mij dus wel weer op dat de natuur in Amerika juist onwijs schoon is. Ik zie bijna nooit rommel liggen. Er staan ook veel vuilcontainers verspreid en op de plekken waar je wat meer backcountry bent nemen mensen hun afval gewoon mee. Hoe het hoort dus! En over die pen, volgens mij heeft Wendy van Reismeisje er eentje, maar gebruikte ze deze niet ofzo? Ik weet het niet meer precies, maar zij zal het wel weten haha!
Dank je Sandra!
“Ik reis zoals ik leef” vind ik een goede. Dat sluit ook wel aan bij mij. Maar dat betekent dus dat ik nog best wat groener zou kunnen zijn.
Goed trouwens dat er in Amerika zoveel vuilcontainers zijn. Dat is iets wat ik in Japan heel erg miste. Nergens afvalbakken!
Ik kan er nog beter in zijn, in het groener reizen. Dat moet ik eerlijk toegeven. Koop ik mijn carbon footprint at bij een vliegticket? Nee. Ga ik met duurder, maar wel schoner vervoer. Ook niet eigenlijk. In ieder geval niet bewust. Het kan soms ook lastig zijn.
Maar ik zie het ook meer als een algemene levensstijl, dan het puur alleen op het reizen toe te passen. De meeste tips die je benoemt, pas ik wel toe, zowel bij het leven nu in Uruguay als in Nederland.
Die plastic tasjes zijn hier al een stuk minder en ik heb gewoon zo’n opvouwbaar stoffen tasje in mijn tas zitten dus altijd een extra tas bij de hand. En als je weer leest over wat voor rotzooi mensen hier op de stranden ahtergelaten hebben, maar liefst 11.000 kilo is er de afgelopen dagen van de stranden gehaald. Er staan toch vaak prullenbakken en als die er niet staan neem ik het gewoon weer mee. ik vind het vreselijk dat mensen het zomaar achterlaten. Ook dat afval wat in de zee terrecht komt, er zwemmen toch levende wezens in de zee….misschien moeten er hogere boetes komen voor deze overtredingen.
Interessant onderwerp! Ik weiger vaak ook tasjes, zowel in Nederland als in het buitenland. Als ik in het buitenland dan toch plastic zakjes krijg gebruik ik ze voor afval, vieze was in mijn backpack, dat soort dingen. Wist je trouwens dat je klimaatneutraal kunt vliegen? Wanneer je je ticket boekt kun je soms de optie aanvinken om wat meer te betalen om duurzaam te vliegen. Op greenseat.nl kun je trouwens ook berekenen wat jij voor ‘slechte invloed’ bent met jouw vlucht en een klein bedrag betalen. Het gaat vaak maar om een paar euro, maar je helpt er wel duurzame projecten mee te ondersteunen.
Ik reis ook zoals ik leef. Ik neem steeds een boodschappentas mee naar de winkel, fruit en groenten stop ik in 1 plastic tasje in plaats een per soort. Als ik dan toch een plastic zak moet gebruiken, dan gebruik ik die thuis voor in de vuilbak.
Ik weet dat er echter nog veel ruimte voor verbetering is: budgetgewijs vind ik het lastig om meer te betalen voor “groene” dingen. Soms doe ik het wel maar vaak eigenlijk niet. Ik reis supergraag met het openbaar vervoer, zeker op reis, maar als een korte vlucht mij ontzettende tijdswinst oplevert, dan ga ik het vaak doen…
Zelf begrijp ik echt niet waarom mensen afval achter laten! Dat doe je thuis toch ook niet? Je gooit je afval in huis toch ook niet op de grond maar in de vuilbak?
Maar ik geloof er wel in dat alle kleine beetjes helpen 🙂